Czy trzeba stosować zawór główny?

Zawór główny, montowany na początku systemu nawadniania, pozwala odciąć dopływ wody do systemu w czasie, gdy nie jest on używany. Zawór główny podłączany jest do specjalnego obwodu w sterowniku, tzw. obwodu pompy/zaworu głównego, za pośrednictwem którego otwierany jest tylko na czas podlewania jednocześnie z zaworami sekcyjnymi. Można go więc traktować jako zawór zapasowy, który odcina wodę na wypadek uszkodzenia któregoś z zaworów sekcyjnych lub rurociągu doprowadzającego do nich wodę.

Rodzaj i lokalizacja zaworu głównego

Zawór główny nie musi być w żaden sposób wyjątkowy np. mosiężny; wystarczy zwykły, wysokiej jakości, elektrozawór. Należy zwrócić uwagę jedynie na ciśnienie wody na początku instalacji i tak dobrać zawór, aby był dopasowany do jego wartości i nie utrudniał zbyt bardzo przepływu.

Zawór główny powinien być montowany na początku systemu za zaworem odcinającym (kulowym) i filtrem głównym. Takie umiejscowienie zaworu pozwoli odciąć wodę na wypadek jego awarii oraz uchroni go przed zanieczyszczeniami.

Za i przeciw, czyli co daje zastosowanie zaworu głównego

Dlaczego warto:

  • zawór główny odcina wodę mimo uszkodzenia lub niedomknięcia się któregoś z zaworów sekcyjnych – pozwala to na zmniejszenie strat wody. Wyciek zostaje odcięty dopiero po zakończeniu całego cyklu nawadniania i zamknięciu zaworu głównego,
  • zawór główny zabezpiecza odcinek instalacji doprowadzający wodę do elektrozaworów. Jeśli jednak poważnie uszkodzony jest duży kolektor, to wraz z uruchomieniem nawadniania zawór główny zostaje otwarty i nie ochroni przed rozmyciem trawnika lub boiska,
  • zawór główny zabezpiecza pompę chroniąc przed ciągłym jej uruchamianiem w przypadku nieszczelnej instalacji.

Co może utrudnić:

  • zawór główny utrudnia wykrywanie usterek. Przez to, że większość systemów nawadniania pracuje w nocy a w ciągu dnia dopływ wody do systemu jest odcięty, znacznie trudniej wykryć uszkodzenia. Zawór, który w założeniu ma chronić, może przyczyniać się do strat wody, nieefektywnego podlewania lub poważnego zalania,
  • zawór główny może intensyfikować uderzenia hydrauliczne, szczególnie w przypadku, gdy rurociąg doprowadzający jest nieszczelny i napowietrzony lub gdy zawory sekcyjne są „szybsze”,
  • Zawór główny podnosi nie tylko koszty początkowe instalacji, ale też eksploatacyjne związane z jego konserwacją.

Kiedy stosować zawór główny?

  • zawsze, jeśli pompa zasilająca wyposażona jest w bezpośredni wyłącznik ciśnieniowy lub mały zbiornik hydrofora. Zawór główny zabezpiecza pompę przed ciągłym uruchamianiem na wypadek nieszczelności systemu, przez co chroni ją przed uszkodzeniem,
  • przy zastosowaniu inteligentnego sterownika współpracującego z czujnikiem przepływu.

Współczesne sterowniki z podłączonym czujnikiem przepływu „uczą się” z jakim natężeniem podlewają kolejne sekcje. Gdy przepływy odbiegają od normy, sterownik diagnozuje to jako  awarię, zamyka zawór główny i wysyła wiadomość do administratora systemu.

Najlepszym rozwiązaniem jest zastosowanie zaworu „normalnie otwartego” (jeśli sterownik posiada taką możliwość), który uruchamia się tylko na wypadek awarii. W ten sposób można osiągnąć wysoki stopień ochrony przed stratami wody, unikając jednocześnie wszystkich wad zaworu głównego.